OYUN KURALLARINDAN, MADDE 4,9’UN TIBBİ ve ADLİ YÖNDEN TARTIŞILMASI

Kategori : Hentbol

 

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ

HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ

CİLT: 8 SAYI: 1

 

 

 

ULUSLARARASI ve TÜRKİYE

HENTBOL FEDERASYONLARI

OYUN KURALLARINDAN, MADDE 4,9UN

TIBBİ ve ADLİ YÖNDEN TARTIŞILMASI

 

Prof. Dr. Aytaç KOÇAK*

Prof. Dr. Ekin Özgür AKTAŞ**

Yrd. Doç. Dr. Serkan ÇINARLI***

Yrd. Doç. Dr. Hikmet VURGUN****

 

* EgeÜniversitesi Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı.

** EgeÜniversitesi Tıp Fakültesi, Adli Tıp Anabilim Dalı.

*** İzmir ÜniversitesiHukukFakültesi.

**** Celal Bayar ÜniversitesiBedenEğitimiSporYüksekOkulu.

 

 

ÖZET

Her spor dalında yaralanma ve sakatlanma riski vardır. Ancak bu risklerin tamamen yok edilmesi veya azaltılmasına yönelik kuralların konulması ve önlem alınması o spor dalıyla ilgili federasyonların görevidir. Bu riskler futbol, hentbol, buz hokeyi, basketbol, vb. birbiriyle yakın temas halinde bulunan spor dallarında daha belirgindir. Bu nedenle bu tür spor dallarında yaralanma ve sakatlanmaları azaltmak için önlemler alınmaktadır. Örneğin, futbolda tekmelik ve tozluk takma zorunluluğu, buz hokeyinde kalecinin kask ve tam yüz koruması kaskı, diğer oyuncuların da yüz koruma kaskı giyme zorunluluğu, ayrıca boksörlerin dişlik takma zorunluluğu vardır. Daha birçok spor dalında buna benzer koruma tedbirleri bulunmaktadır.  Bu derlemenin konusu; hentbol sporunda Uluslararası ve Türk Hentbol Federasyonu tarafından konulan oyun kuralları madde 4:9da belirtilen kask ve yüz koruyucu takma yasağıdır.  Maske ve yüz koruyucusunun yasaklanmasının hukuka aykırı olup olmadığı ve tıbbi sakıncaları tartışılmış, en azından kaleciler için yüz ve kafa travmalarını engelleyecek, oyun düzenini bozmayacak ve rakip için tehlike oluşturmayacak yeni bir düzenleme yapılmasının gerekliliği ve Hentbol Federasyonunun bu konuya dikkatinin çekilmesi amaçlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler: Spor yaralanmaları, hentbol, kurallar, adli tıp, hukuk.

 

ABSTRACT

More or less every sport has a risk of injury and disability. However, stating rules and taking precautions to eliminate risk is the responsibility of the sports federation of the sport branch. These risks are more evident in sports which have close contact with each other such as football, handball, ice hockey, basketball, and so on. For this reason, precautions are taken to decrease injuries and crippling in this kind of sports. For example, plinth and legging are obliged for football, helmets and full-face protection helmet for ice hockey goal keeper, other players required to wear protective full-face mask, boxers are also obliged to insert a mouth guard. Many other sports have similar protection measures.  The subject of this review is the prohibition of wearing helmet and face protection that specified in the article 4:9 which established by the International and Turkish Handball Federation. Whether the prohibition of the face protection and helmet is against the law or not were discussed, need for new regulation that prevent face and head trauma of goal keepers but dont disrupt the game order was emphasized and was intended to take attention of the Handball Federation to this issues.

Key Words: Sports injuries, handball, rules, legal medicine, law.

 

GİRİŞ

Spor yaralanması; vücudun tamamının veya bir bölgesinin normalden fazla bir kuvvetle karşılaşması sonucunda dayanıklılık sınırlarının aşılmasıyla ortaya çıkan durumdur ve genel olarak sportif aktiviteler sırasında meydana gelen her türlü travmaya verilen ortak isimdir. Bu durum çocukluk ve ergenlikte görülen tüm yaralanmaların dörtte birini oluşturur. Spor yaralanmalarının nedenleri arasında; aşırı yüklenme, önceden geçirilmiş ve tam tedavi edilmemiş yaralanmalar, yorgunluk, soğuk, aşırı gerilme ve enfeksiyon gibi etkenlere bağlı gelişen kas eklem sertlikleri, geçirilmiş yaralanma ve eğitimsizlik nedeniyle oluşan kas zayıflıkları, kaslar arası güç dengesizliği, bedensel hazırlığın tam olmaması ve ısınma eksikliği, spor dalının sporcuya uygun olmaması, yetersiz teknik, aşırı rekabet gerektiren yarışmalı sporlar, hastalıklar, spor araç-gereçlerindeki ve koruyucu önlemlerdeki yetersizlik vb. sayılabilir.  Spor yapanlarda yaralanma görülme olasılığı 1/4.000, ölüm oranı ise 1/40.000dir. En sık yaralanmanın görüldüğü branşlar ise; %10 ile futbol, %6 ile güreş, %3 ile hentbol ve boks, %1 ile atletizm ve %0,5 ile kayaktır.  Spor yaralanmaları, genellikle yapılan spor dallarına özgü özellikler içerir.  Bu konuyla ilgili olarak dünyada en sık yapılan spor dalları dikkate alınarak incelendiğinde: Futbolcularda; genellikle sıyrıklar, ezikler, yüzeysel ekimozlar, basit kas zorlanmaları, ayak bileği burkulmaları, kas rüptürleri, kafa travmaları ve yüz yaralanmaları (burun, göz, diş), bel ve sırt bölgesi yaralanmaları, boyun bölgesi travmaları görüldüğü tespit edilmiştir.Basketbolcularda görülen yaralanma çeşitleri genellikle; yumuşak doku lezyonları (ezilme, kas ve lif kopmaları, kanama, kas sertlikleri, kramplar vb.), yüz yaralanmaları, eklem travmaları (bağ lezyonları, menisküs lezyonları, ayak bileği burkulmaları, parmak eklem zorlanmaları, bel zorlanmaları, omuz çıkıkları),ekstremite kırıkları saptanmıştır.  Koşucularda en çok; kas ve tendon zorlanmaları, aşırı kullanım yaralanmaları, eklem ve bağ yaralanmaları ile menisküs lezyonları görülmüştür.  Halter sporunda; daha çok yumuşak doku yaralanmaları sıklıkla görülmektedir. Boks sporunda ise en sık yüz yaralanmaları (hafif ekimozdan, önemli kırıklara kadar giden travma şekilleri), geçici ve kalıcı beyin hasarları görülmektedir.  Judocularda; el bileği ve parmaklarla ilgili yumuşak doku yaralanmaları, diz ekleminde intra ve ekstra artikülerhematom, bağ, kapsül ve menisküs lezyonları ile kafa travmaları görülebilir.  Kayakçılarda ise en sık: ayak bileği yaralanmaları, bacak-diz ve kafa travmalarıyla omurga yaralanmaları tespit edilmiştir.  Voleybolcularda; üst ekstremite yaralanmaları %71 oranındadır ve bunların %53ü kişisel parmak yaralanmalarından kaynaklanmaktadır. 

 

Hentbol Sporunda Yaralanma Şekilleri

Bu konuda yapılan çalışmalarda; hentbol sporcularında sık görülen travma şekilleri şunlardır: Diz ve ayak bileği yaralanmaları, dirsek ve el bileği yaralanmaları, maksillofasiyal yaralanmalar (burun, göz), diş ve çene yaralanmaları, el parmak yaralanmaları en sık görülen yaralanma tipleridir. İsviçre ve İsveçte Aralık 2010da yer salon hokeyinde (floorball) sporculardaki göz hasarları ve yüz travmalarını buna ek olarak sporcuların koruyucu gözlük ve ağızlık kullanmalarını incelemek, sporcular ve antrenörlerin dişsel travmayı önleme, ilk yardım ve sonuçları hakkındaki genel bilgi seviyelerini değerlendirmek için yapılan bir araştırmada; sporcuların %27,7sinin göz ve çevresinden hasar gördüğü, sadece 25 sporcunun (%4,9) göz korumalığı kullandığı, aynı şekilde tüm sporcuların %31,7sinde diş veya çene hasarı olmasına rağmen, sadece bir sporcunun düzenli olarak ağız koruyucu kullandığı saptanmıştır.  Aynı çalışmanın sonuç bölümünde; floorball sporunun tıpkı hentbol sporundaolduğu gibi çok yüksek dental travma riski taşıdığı, floorballdakidentalyaralanmalar konusunda oyuncular, çalıştırıcılar, aileler ve ilgili federasyonlarınağız koruyucu kullanma kararı vermesi gerektiği, ayrıca göz koruyucu kullanmanınzorunlu hale getirilmesi gerektiği belirtilmiştir.Temas sporlarında gerekli yüz koruma ihtiyacına yönelik İsveçte yapılan

bir araştırmada; Amerikan futbolu, buz hokeyi, basketbol ve hentbol sporlarındaalt-üst çene ve diş yaralanmaları değerlendirilmiştir. Yüz korumasının zorunluolduğu Amerikan futbolunda alt-üst çene ve dental hasarların tüm kazalarınsadece %1,4ünü oluşturduğu, buna karşılık sadece kask ve ekstra oral ağızkoruyucunun zorunlu olduğu buz hokeyi sporunda ise yüz korumasının yetersizolduğu ve bu oranın %10,6 olduğu saptanmıştır. Ayrıca hentbol, Amerikan futboluve basketbol sporunda yaralanmaların en sık rastlanan nedenlerinden birisininbaşka bir oyuncudan gelen darbeler olduğu tespit edilmiştir.Fagerli ve arkadaşlarının hentbol sporunda görülen yaralanma tiplerine yönelik421 sporcu üzerinde yaptığı bir araştırmada; burkulmanın (distorsiyon) en çok rastlanan yaralanma tipi olduğu, onu kontüzyon (ezik) ve kırıkların izlediğitespit edilmiştir. Ayrıca yaralanmaların yarısının üst ekstremitelerde görüldüğü,ancak en sık rastlanan yaralanmanın ise ayak bileği ekleminde olduğu gözlenmiştir.Kırıkların çoğunun da el parmaklarında meydana geldiği, yaraların ise ençok yüzde oluştuğu tespit edilmiştir. Hentbol sporunda yaralanmaları önlemekiçin alınacak tedbirlerin alınması, temel ve teknik eğitim koşullarının sağlanması,ilk yardım uygulanması ve kurallarında bazı değişiklikler olarak belirtilmiştir.Danimarkada 570 sporcuyla yapılan benzer bir çalışmada da %62 oranındadistorsiyon ve burkulma yaralanmaları %12 oranında kırık saptanmıştır.Hentbol sporundaki yaralanma tiplerinin araştırılması için Yunan hentbolmilli takım sporcularına yapılan bir anket çalışmasında, geriye dönük 24 aylıkperiyot sorgulanmıştır. Sporcuların büyük bir bölümünün koruyucu ekipman kullanmadığıanlaşılmıştır. Sporcuların neredeyse yarısının spor yaralanmasına maruzkaldığı (%46,8) saptanmıştır. En çok yaralanmanın pivot ve kanat oyuncularındagörüldüğü tespit edilmiştir. Yaralanmaların en çok alt ekstremitelerde görüldüğü(%78,3) ve bunların da %69,6sının antrenman sırasında meydana geldiğitespit edilmiştir. Sonuç olarak oyuncuların koruyucu ekipman kullanmadıkları vebundan dolayı da şiddetli yaralanmalara maruz kaldıkları belirtilmiştir.Almanya ve İsviçrede ortak yapılan 98 hentbol sporcusunun katıldığı biranket çalışmasında; 8,3 sakatlanma/1.000 oyuncu başına oynama saati oranıyla,hentbol sporunun sakatlanmalarda orta risk grubunda yer aldığı belirtilmiştir.Aynı çalışmada spor yaralanma riskinin sadece spor müsabakalarıyla sınırlıolmadığı, kazaların %25-30unun antrenmanlarda gerçekleştiği özellikle vurgulanmıştır.Ankete katılan oyunculardan sadece 10unun koruyucu ağızlık taktığıtespit edilmiştir. Bu oran 8,3 sakatlanma/1.000 oyuncu başına oynama saatisakatlanma oranıyla kıyaslandığında oldukça düşüktür. Ağız koruyucularınınkullanılması gerektiği ve dental yaralanmaları etkin bir şekilde azaltacağı belirtilmiştir.Yine 2005 yılında bu çalışmaya benzer bir çalışma ülkemizde Keçecive arkadaşları tarafından yapılmış ve hentbol sporcularının dental travma geçiripgeçirmedikleri araştırılmıştır. 36 oyuncunun 12 tanesinin (%33,3) dentaltravmaya maruz kaldığı tespit edilmiştir. Bu yaralanmaların diğer oyuncununelinin ya da dirseğinin yüze çarpması veya yakın mesafeden top çarpması sonucu gerçekleştiği tespit edilmiştir. Çalışmada en önemli noktalardan birisinin isehiç bir sporcunun ağız koruyucusu kullanmaması olduğu, sonuç olarak federasyonların,kulüplerin ve çalıştırıcıların koruyucu donanımlar konusunda bilinçlendirilmesigerektiği vurgulanmıştır.İsviçrede farklı spor dallarındaki orofasiyal ve serebral yaralanma oluşumunubelirtmek ve spor aktivitesi sırasında ağız koruyucusu kullanımı konusundasporcu ve resmi yetkililerin farkındalığını ölçmek amacıyla yapılan birçalışmada; futbol, hentbol, basketbol ve buz hokeyi yapan 267 profesyonelsporcu ve 63 yetkiliyle görüşülmüş, orofasiyal ve serebral travma sıklığı saptanarak,sporcuların ağız koruyucu kullanma ve kullanmama nedenleri değerlendirilmiştir.Sonuç olarak spor uygulamaları sırasında meydana gelen yaralanmalarile ağız koruyucu kullanan veya kullanmayan sporcularla spor dalları karşılaştırıldığında;orofasiyal ve serebral yaralanmalarda büyük fark olduğu görülmüştür.Oyuncuların %45inin ağız koruyucu giymeden yaralandığı, oysa futbolsporunda ağız koruyucu kullanan oyuncuların sadece %24ünde yaralanma tespitedildiği, ağız koruyucu kullanan oyuncuların %68inin hiçbir zamanorofasiyal veya serebral yaralanma geçirmediği saptanmıştır. 150 (%56) sporcutarafından genel olarak kabul edilmesine rağmen, 224 (%84) sporcunun ağızkoruyucu kullanmadığı anlaşılmıştır. Yetkililer arasında ağız koruyucu bilincininyüksek (%59) olmasına karşın, sadece %25i ağız koruyucu finansmanınadestek vermek istediğini, %5i ise kural olarak uygulamak istediğini belirtmiştir.Çalıştırıcılar gibi sporcuların da temas sporları yaparken yüksek ağız yaralanmalarıriski konusunda bilgilendirilmeleri gerektiği vurgulanmıştır.Almanyada basketbol, futbol, hentbol, voleybol ve hokey spor dalları ileilgili eğitim için okullarda meydana gelen 2.234 adet spor yaralanmalarınınoranlarının araştırılmasına yönelik yapılan bir çalışmada; adı geçen spor dallarındaen sık görülen yaralanma tipinin parmak yaralanması ve burkulma olduğutespit edilmiştir. Hokey sporunda ise diş ve yüz yaralanmalarının daha sık görüldüğübelirtilerek bu konuda eğitim programları yapılması ve koruyucu önlemleralınması gerektiği vurgulanmıştır.

 

Spor Yaralanmalarını Azaltmak İçin Alınabilecek Önlemler

Hangi spor dalı yapılırsa yapılsın öncelikle sporcuların düzenli/periyodik sağlıkkontrollerinin yapılması en önemli konudur. Bu kontrollerde sporcunun mevcutsağlık durumu ayrıntılı olarak ortaya konur. Gerek fizyolojik parametreler, gerekfiziksel uygunluk, gerekse sağlıkla ilgili değerlendirmeler yapılır. Bu doğrultudaspor hekimleri tarafından her sporcu için alınması gereken önlemler saptanır.Spor yaralanmalarının oluşmasında en önemli etkenlerden biri de yetersizısınmadır. Bu nedenle ısınmaya ve takiben özellikle germe egzersizlerine büyükönem verilmelidir. Ayrıca fiziksel aktivite sonrası yapılacak soğuma da önemtaşımaktadır. Her aktivite sonrası mutlaka soğuma egzersizleri yapılmalıdır.Germe egzersizlerini, aktiviteyi takiben yapmak aktivite öncesi kadar önemlidir.Yapılan spor dalına uygun malzeme kullanılması ve gerekli koruyucu önlemlerinalınması da spor yaralanmalarının azaltılmasında önemli faktörlerdendir.Örneğin; dizlik, dirseklik, dişlik, göz ve yüz koruyucular, kasklar, tozluklar,bileklikler, uylukluklar, baldırlıklarvb.Hentbol sporunun hızlı ve sert bir spor olması nedeniyle hem sporcularhem de kaleciler için yaralanmaları engelleyici önlemler alınmalıdır. Bu konudazorunluluk olmamasına karşın, özellikle kalecilerin genital bölgelerini hızla veşiddetle gelen topun çarpmasından korumak amacıyla kasık koruyucu (=kugi,kuki, kogi) takması, oyuncuların dental yaralanmaları önlemek amacıyla dişliktakması, dirsek ve diz travmalarını azaltmak için de dirseklik-dizlik kullanmasıalınan önlemler arasındadır.Hentbol sporunda özellikle kaleciler hem antrenman hem de oyun sırasındasayısız kez sert ve şiddetli top vuruşlarıyla (şut) karşı karşıya kalmaktadır. Bundandolayı kalecilerin yüzüne ve vücuduna çarpma olasılıkları her zaman vardır.Yüz travmalarını azaltmak amacıyla hem yüz koruyucu hem de dişlik takmazorunluluğu getirilmesinde yarar vardır. Bu nedenle uluslararası hentbol federasyonutarafından düzenlenen oyun kuralları içerisindeki 4:9. maddede yer alanoyuncuların kask ya da maskeyi hiçbir surette takamayacaklarına ilişkin kuralınbir an önce değiştirilerek sporcunun yüz koruyucu maske takmasına yasaklamagetirilmemelidir. Aynı şekilde Türkiye Hentbol Federasyonunca yayınlanan"Uluslararası Hentbol Oyun Kuralları 2010 kuralları içinde de yer alan4:9. madde şu şekildedir: 4:9 Oyuncular spor ayakkabı giymelidir. Oyuncuların,diğer oyuncular için tehlikeli olabilecek objeleri giymesine müsaade edilmemelidir.Oyuncuların; kafa koruyucu, yüz maskesi, künye, saat, yüzük, gerdanlık, zincir, küpe, sert çerçeveli veya tokasız gözlük gibi tehlikeli olabilecekeşyaları giymelerine izin verilmez. Bu koşulları yerine getirmeyen oyuncunun, durumunu düzeltinceye kadar, oynamasına izin verilmez. Düz yüzüklere,küçük küpelere ve görülebilir piercinglere diğer oyunculara tehlike oluşturmayacakşekilde bantlandığı takdirde müsaade edilebilir. Yumuşak ve elastik maddedenyapılmış olmaları kaydıyla alın bantları ve kaptan pazu bantlarına izinverilir.".Yüz travmasına bağlı yaralanmaların daha hafif olduğu spor dallarında(futbol, basketbol, voleybol gibi) yüz koruyucu maske ve kask takılmasına izinverildiği görülmektedir.Farklı spor dallarındaki yaralanma tiplerini saptamaya yönelik yapılan çalışmalardakisonuç ve öneriler bölümleri dikkate alındığında; öncelikle federasyonlarınhangi spor dalı olursa olsun o spor dalına ait yaralanma risklerini tespitetmesi gerektiği, tespit edilen yaralanmaların en aza indirilmesi için de gerekliönlemlerin alınması ilgili federasyonların ilk ve temel görevlerinden olduğubelirtilmiştir. Ayrıca alınan koruyucu önlemlerin en alt kademeden en üste kadarayrıntılı olarak öğretilmesi ve eğitimi için maksimum çabayı göstermesigerektiği de vurgulanmıştır.Hentbol sporunda; hentbol federasyonları tarafından yaralanmaların azaltılmasıamacıyla korunmaya yönelik zorunlu bir kural bulunmamakla birlikte,oyuncuların ve özellikle kalecilerin maç sırasında diğer oyuncular için tehlikeoluşturmamasına rağmen, yüz koruyucu ve kask takmaları yasaktır.

 

TARTIŞMA ve SONUÇ

Spor yaralanmaları yaş ve cinsiyete bakılmaksızın meydana gelen, ancak istenmeyenbir durumdur. Her spor dalında; yapılan spor dalının çeşidine bağlıolarak, az ya da çok yaralanma riski vardır. Ancak yaralanmaların azaltılması;spor öncesi, spor anında ve spor sonrasında alınacak bazı önlemlerle mümkündür.Hentbol sporu da spor yaralanmaları açısından yüksek riskli spor dallarındanbiridir. Ancak bu derlemede tartışılacak olan konu; hentbol sporunda hemülkemizde hem de uluslararası hentbol kurallarında belirtilen, söz konusu yaralanmalarıengelleyebilecek ve oyunun düzenini bozmayacak ve rakip için tehlikeliolmayacak maske, kask gibi aksesuarların yasaklanmasının hukuka aykırıolup olmadığı ve tıbbi sakıncalarının bulunup bulunmadığıdır.Her spor dalında yaralanma riskleri göz önüne alınarak, ilgili spor dallarınınfederasyonları tarafından çeşitli koruyucu kurallar konulmaktadır. Örneğin; futboloyun kuralları içerisinde Zorunlu Giysiler başlıklı maddesinde Yumuşak, hafif, dolgulu malzemeden yapılan başlık, yüz maskeleri, diz ve kol koruyucularıgibi modern koruyucu malzemeler tehlikeli olarak düşünülmez ve kullanılmalarınabu nedenle izin verilir. hükmü yer almaktadır. Salon futbolunda oyun kurallarınınOyuncu Giysi ve Gereçleri başlıklı 4. maddesi tekmelik takmayı zorunlukılarken kask ve maske takmayı yasaklamamaktadır. Yine basketbol oyun kuralları;maske ve kask takmayı yasaklayan bir kural içermemektedir. Buz hokeyi veçim hokeyi sporlarında da çok sert gelen top nedeniyle oluşabilecek travmalarakarşı kaleciler için koruyucu kıyafet zorunluluğu getirilmiştir.Basketbol sporunda amaç topun potaya atılarak sayı yapılmasıdır. Yüztravmasına bağlı yaralanma şiddeti daha az olmasına rağmen, basketbol oyuncusuisterse önlem olarak yüz koruyucu maske takarak oynayabilmektedir.Hentbol sporunda ise amaç, elle topun kaleye atılarak sayı yapılmasıdır.Ancak sayı yapılırken topun şiddetle ve hızla atılması söz konusu olduğundankaleci, sert vuruş ile karşı karşıyadır. Topun kalecinin yüzüne gelme olasılığı vebuna bağlı şiddetli travma riski vardır. Yüz ve ağız koruyucusu olmayan kaleci,hızla gelen topun yüzüne çarpması halinde; kafa travması, dental yaralanma,göz yaralanması ve nazal fraktür gibi travmalarla karşı karşıya kalabilir. Fakatkural gereği, yüzünü travmaya karşı korumak isteyen kaleci veya oyuncununyüz koruyucu ve maske takması yasaktır.Bu durum hukuki olarak ele alındığında; gerçekten uluslararası ve ülkemizhentbol oyun kuralları gereği (madde 4:9) oyuncuların yüz maskesi ve kafakoruyucu giymelerine izin verilmemektedir. Oysa basketbol ve futbol gibi benzertemas sporlarda bu tarz malzemelerin kullanılmasında böyle bir kısıtlamabulunmamaktadır.Ancak bu durum; İsviçre ve ilkemiz Medeni Kanunu 23. maddesinde belirtilenKimse, hak ve fiil ehliyetlerinden kısmen de olsa vazgeçemez. Kimseözgürlüklerinden vazgeçemez veya onları hukuka aykırı olarak sınırlayamazhükmüne tamamen aykırılık teşkil etmektedir. Yani hentbol federasyonları tarafındankonulan bu kural; sporcunun kendini travmaya karşı koruma hakkınınelinden alınması ve bu hakkın hukuka aykırı olarak sınırlanması anlamına gelmektedir.Kaldı ki, bu hakkın sporcu istemese dahi federasyon tarafından yaralanmariski göz önüne alınarak sporcuya verilmesi daha uygun olabilir. Halengeçerli olan bu kuralın bir an önce değiştirilmesi önerilebilir.Spor müsabakalarında meydana gelen sakatlanmalardan doğan zararlar yanizararı göze alarak katılım bir hukuka uygunluk sebebi olarak değerlendirilmektedir.Müsabaka kurallarına uygun olmak koşuluyla; sporcunun diğerinisakatlaması veya yaralaması halinde, doğabilecek sonuçları göze almış olduğukabul edildiğinden, yaralanan sporcuya bir tazminat hakkı sağlamaz. Zararıveren kişi bu zararı oyun kuralları içinde vermişse kişilik haklarına saldırmış dasayılmaz. Bu hukuk kuralı dikkate alındığında; spor yaralanmalarını azaltmayayönelik önlemlerin alınmasında daha da özen gösterilmelidir.Kuralın hem tıbbi hem de legal yönden sakıncaları olduğu tartışılmakla birlikte,sporcuları korumak ve oyuncuların yaralanma riskini en aza indirmekilgili federasyonların görevidir. Bu doğrultuda; ulusal ve uluslararası hentbolfederasyonlarının sporcularına dizlik-dirseklik, kasık koruyucu ve dişlik kullanımınızorunlu hale getirmesi, yasak olan yüz koruyucu kullanımının değiştirilerekisteyen oyuncuların özellikle kalecilerin yüz koruyucu kullanmalarına izinverilmesinin uygun olacağı sonucuna varılmıştır.

 

 

KAYNAKLAR

- EREN F.,Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Beta Yayınları, İst., 2008.

- ERTAŞ S., PETEK H., Spor Hukuku, Vedat Kitapçılık, İst., 2005.

- FAGERLİ M., LEREİM I. & SAHLİN Y., Injuries in handballplayers.Tidsskriftfor den norskeLaegeforening, 1990, 110 (4): 475

- GİRGİN O.,Basketbol Yaralanmaları, Spor Hekimliği Dergisi, 1979, C: 14.. S. 4.

- GİRGİN O.,Futbol maçında görülen sakatlıklar, Spor Hekimliği Dergisi. 1974, V:9, N: 3

- GÜR A.,Spor Arızaları, Spor Hekimliği Dergisi, 1979, V: 9, N: 3.

- HATZIMANOUIL D., OXIZOGLOU N., SLKARAS E., HATZIMANOUILA., KORONAS K., TSIGILIS N., ABATZIDES G., FactorsRelatedToTheIncidenceAndSeverity Of InjuriesIn Team Handball.

- HATZİMANOUİL D., OXİZOGLOU N., KANİOGLOU A., MANAVİS K.,ELEFTHERİOS S., Injuries in Athletes of NationalHandballTeams, PhysicalTraining Jan 2008.

- HATZİMANOUİL Dimitris, OXİZOGLOU Nikos, KANİOGLOU Aggelos,MANAVİS Kostas, ELEFTHERİOS Stefas, Injuries in Athletes of NationalHandballTeams, Physical Training, 2008.

- KATOU K., TOMİDA Y., GAMO S., KONO T., UCHİDA A., Sports injuriesin handballplayers of thenationalteam in Japan, 5th IOC World Congress on SportScienceswiththeAnnual Conference of ScienceandMedicine in Sport 1999Sydney 31 October -5 November 1999.

- KEÇECİ A.D., EROĞLU E., Hentbol sporcularında dental travma: Ön çalışma,S.D.Ü. Tıp Fak. Dergisi., 2005: 12 (4)/6- 9.

- KNOBLOCH K., ROSSNER D., JAGODZİNSKİ M., ZEİCHEN J.,GÖSSLİNG T., MARTİN-SCHMİTT S., RİCHTER M., KRETTEK C.,SportverletzSportschaden. 2005 Jun; 19 (2): 82-8.

- KREJCİ V., KOCH P.: Sporcularda Kas Yaralanmaları ve Tendon Hastalıkları.Çev: Doç. Dr. Kut Sarpyener. Arkadaş Tıp Kitapları, 1984.

- LIEGER O, VON ARX T.,Orofacial/cerebralinjuriesandtheuse ofmouthguardsbyprofessionalathletes in Switzerland, DentTraumatology, 2006 Feb; 22(1): 1-6.

- MAXÉN M, KÜHL S, KRASTL G, FILIPPI A.,Eyeinjuriesand orofacialtraumas in floorball-a survey in SwitzerlandandSweden, DentTraumatology, 2010,Dec 28.

- MAXÉN Maria, KÜHL Sebastian, KRASTL Gabriel, FILIPPI Andreas, EyeInjuriesAnd Orofacial TraumasIn FloorballA SurveyInSwitzerlandAndSweden,DentalTraumatology, 2010, Volume: 27, Issue2.

- OLSEN E., MYKLEBUST G., ENGEBRETSEN L., BAHR R., InjuryPatternInYouth Team Handball: A Comparison Of TwoProspectiveRegistrationMethods,ScandinavianJournal of Medicine&Science in Sports, 2006, Volume: 6.

- ÖNÇAĞ H., KIZILAY C., TAŞKIRAN E., Spor Yaralanmaları ve istatistiki değerlendirmesi,Spor Hekimliği Dergisi. 1988, C: 3.

- SAKALLI F.M.H.,Sporda Sporcuların Yaralanması ve Risk Faktörleri, Fırat SağlıkHizmetleri Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 7 (2008)

- SANE J.,Comparison of maxillofacialanddentalinjuries in fourcontactteamsports: Americanfootball, bandy, basketball, andhandball, Am J Sports Med. 1988Nov-Dec; 16 (6): 647-51.

- TSİGİLİS N., HATZİMANOUİL D., Injuries in handball: Examination of therisk factors., EuropeanJournal of SportScience, 2005, 5 (3): 137-142.

- UGESKR Laeger, Handballinjuries, An epidemiologicandsocioeconomicstudy,TheAmericanJournal of Sports Medicine, 1993, 155 (45): 36368.

İNTERNET KAYNAKLARI

- Haksız Fiillerin Spor Karşılaşmasındaki Durumu, http://

- www.hursertekinoktay.com/ sporhukuku.htm, (erişim tarihi Nisan 2011).

- Spor ve Yaralanma (http://www.sporbilim.com/?s=detay&id=178) (erişim tarihiMayıs 2011).

-http//www.tbf.org.tr/tbfweb/tbfweb2.nsf/TBFV1_BasketbolOyunKurallari_Form?OpenForm (erişim tarihi Nisan 2011).

- http//www.ttf.org/Resources/TFF/Documents/TFF//OyunKurallari-2008-09.pdf(erişim tarihi Nisan 2011).

- http://www.ihf.info/upload/PDF-Download/rules_english.pdf (erişim tarihi Nisan2011).

- http://www.sporakademisi.com/branslar/dosyalar/buzhokeyi/buzhokeyi-oyunkural.doc (erişim tarihi Mayıs 2011).

- http://www.turanuslu.net/spor-yaralanmalarina-giris/ (erişim tarihi Mayıs 2011).

- http://www.turkhokey.gov.tr/yukle/dosyalar/yonetmelik/acikalankuralkitapcigi.pdf

(erişim tarihi Mayıs 2011).

- http://www.yvik.org.tr/index.asp?pg=kh&newID=635 (erişim tarihi Mayıs 2011).

- ttp://www.tff.org/Resources/TFF/Documents/2009DK/LIGLER/20092010/oyunkural/futsaloyun_kurallar%C4%B1_2008_2009.pdf (erişim tarihi Nisan 2011).

 

 

 

bebek bakma